عبور از مدرنیته

رهبر انقلاب:

يك چيزهاى طبيعى در زندگى انسان هست كه انسان به اينها توجه ندارد. آن وقتى انسان راه انديشمندى و راه فهم به رويش باز مى‌شود كه روى اينها دقت كند، اينها براى انسان سؤال‌انگيز باشد.

مثل نيوتون كه از يك حادثه‌ى طبيعى و تكرارى، هزاران بار تكرارى در زندگى هر آدمى، ناگهان به يك حقيقت بزرگ مى‌رسد…

يك حادثه‌ى طبيعى و تكرارى براى همه‌ى انسانها، ناگهان يك انسان به اين توجه كرد؛ اين چيست؟ چرا پائين مى‌افتد؟ واقعا هم سؤال‌انگيز است. چرا بالا نمى‌رود؟ چرا يكبار اتفاق نمى‌افتد كه انسان يك چيزى را رها كند، به جاى اين‌كه بيايد پائين برود طرف دیگر؟ هرگز چنين چيزى پيش نيامده. خب، اين سؤال، اين توجه، اين بر روى يك نكته ناگهان تكيه كردن؛ اين همان چيزى است كه راه را به سوى انسان باز مى‌كند. انسان به فكر برمى‌آيد، سؤال براى انسان طرح مى‌شود، دنبال پاسخ اين مى‌گردد و ناگهان مثلا نيروى عظيم جاذبه، يك حقيقت عظيم عالم به اين وسيله كشف مى‌شود.

۱۳۵۹/۰۵/۲۷

رهبر انقلاب:

دل انسان غمگین میشود و میشکند

به‌خاطر این‌که

چرا کسانی که نان انقلاب را خوردند،

نان اسلام را خوردند،

نان امام زمان را خوردند،

دم از امام زمان زدند،

دم از ائمّه معصومین زدند،

حالا طوری مشی کنند که

اسرائیل و امریکا و سیا

و

هرکسی که در هر گوشه دنیا با اسلام دشمن است،

برایشان کف بزنند!
۱۳۷۸/۹/۲۶

‌
رهبر انقلاب خطاب به دانشجویان:

از عناصری که نامطمئن بودنِ خودشان را اثبات کردند، مطلقاً استفاده نکنید؛

مطلقاً استفاده نکنید.

بعضی‌ها هستند که نشان دادند و ثابت کردند که عناصر نامطمئنّی‌اند.

برای چه کسی نامطمئنند؟

برای شخص حقیر؟

نه -من که خیلی راحتم در برخورد با این و آن؛

با همه‌جور آدمی میتوانم برخورد کنم؛

ارتباط‌گیری من خوب است؛

میتواند کسی با من هیچ مشکلی نداشته باشد، جز از لحاظ عقیده

بی‌اعتمادی خودشان را برای نظام ثابت کردند،

برای کشور ثابت کردند،

برای جمهوری اسلامی ثابت کردند؛

هم برای اسلامیّتش، هم برای جمهوریّتش.

همین‌هایی که سال۸۸ آن بازی را راه انداختند، خب اینها با جمهوریّت نظام جمهوری اسلامی مخالفت کردند،

بدون هیچ منطقی، بدون هیچ حرف قابل قبول و پسندیده‌ی در مقابل آدمهای باانصاف.

اینها نامطمئنند؛

من استفاده‌ی از اینها را مطلقاً توصیه نمیکنم،

به‌هیچ‌وجه…

١٣٩٤/٤/٢٠

به نظر مي‌رسد تمدن امروزِ جهان، شبيه تمدن‌هاي نابود شده تاريخ است و در مقايسه با صفات تمدن‌هايي كه انبياء به‌وجود آورده‏اند، داراي صفات تمدن‌هايي است كه نابود شده‏اند، و مي‌توان گفت:

اين تمدني كه متجددين شيفته آنند، در تاريخي كه قرآن از جهان به ما معرفي مي‏كند،پايگاه ارجمندي ندارد.

امروز مشخص است که تمدن غربي دستخوش بحران شده است و پيش از آن‌كه تلاش كند خود را از بحران خارج كند، هرچه بيشتر به ضعف‌هاي بحران‌زاي خود نزديک مي‌شود.

ادعاي ما اين است كه اين تمدن به خودي خود بحران زاست، زيرا مقابل سُنَن الهي است و نه هماهنگ با آن. انسان در اين تمدن خود را همه كاره‌ي جهان مي‏داند و نقشي براي خداوند قائل نيست.

معتقد است خودش قواعد نظام طبيعت را بهتر مي‏فهمد،

و بر همان اساس با طبيعت برخورد مي‌کند

و عملاً روبه‌روي طبيعت مي‏ايستد

و موجب بحران‌هاي زياد زيست‌محيطي مي‌شود،

در حالي‌كه طبيعت، لطف خداست و بايد بر اساس دستورات الهي با آن هماهنگ شد.

اين مسلّم است كسي كه قبول ندارد خداوندي عاقل و حكيم و مدبّر طبيعت را به‌وجود آورده، به جاي بهره‏گرفتن صحيح از استعداد‏هاي موجود در عالم، به گونه‏اي با طبيعت برخورد مي‏كند كه مشكل آفرين و بحران‏زا خواهد شد.

«اي. اف. شُوماخِر» مي‏گويد:

«كدام سرمايه‏داري را مي‏شناسيد كه حاضر است از سرمايه بخورد بدون اين‌كه چيزي به جاي آن بيايد؟

تمدني كه باعث شده است نفت و گازوئيل كه حاصل ميليون‌ها سال فعاليت بيولوژيك زمين است، در يك روز سوخته شود، دو مشكل به‌وجود مي‏آورد؛ يكي اين‌كه ما به سرعت عادت به مصرف نفت و گاز مي‏كنيم كه زمين براي بازسازي آن ميليون‌ها سال زمان صرف کرده است.

ديگر اين‌كه طبيعت از ما انتقام خواهد كشيد، كه يكي از نمونه‏هاي بارز انتقام طبيعت، مسئله آلودگي شهرها و محيط زيست مي‏باشد و نمونه ساده‏اش فعاليت غيرعادي دانه‏هاي گرده در هوا و اِسانْس‌ها در طبيعت است كه مخاط بيني شما را تحريك مي‏كند و به اصطلاح، شما دچار حساسيت مي‏شويد.

حساسيت نتيجه ضعف بدن و حضور غيرعادي عوامل خارجي است و بشر امروزي در اين تمدن دچار ضعف حياتي و بيولوژيك شده است. به همين جهت در برابر دانه‏هاي گرده حساسيت نشان مي‏دهد، چرا كه برخوردش با پديده‏هاي طبيعي، غيرطبيعي است.

بشر امروزي كه به جاي پياده ‏روي، تمام راه‌ها را با اتومبيل طي مي‏كند

و يا چندين ساعت بدون حركت در برابر تلويزيون يا کامپيوترمي‏نشيند،

دچار ضعف حياتي مي‏شود

و در نتيجه عوامل خارجي به سرعت بر او اثر مي‏گذارند

و او مقاومت طبيعي خود را در مقابل تحريكات خارجي از دست مي‏دهد».[1]

—————————————————————————–

[1] - «کوچک زيباست»،اي. اف. شوماخِر، ص 10 به صورت خلاصه و همراه با شرح.

منبع:

علل تزلزل تمدن غرب / طاهرزاده، اصغر.- اصفهان: لُب‌الميزان، 1388.

يكي ديگر از ويژگي‌هاي تمدن كوردل اين است كه از نظام سرمايه‏داري و قدرت به عنوان عامل بقاء پيروي مي‏كند.

به عنوان نمونه لازم است توجهي به تمدن قوم نوح(ع) بكنيم.

قرآن مي‏فرمايد:

«قالَ نُوحٌ رَبِّ اِنَّهُمْ عَصَوْني وَ اتَّبَعُوا مَنْ لَمْ يزِدْهُ مالُهُ وَ وَلَدُهُ اِلاَّ خَساراً»[1]

حضرت نوح‏(ع) مي‏گويد:

خداوندا ! آنان در برابر من شوريده ‏اند و كساني را پيروي مي‏كنند كه مال و فرزند دارند، در حالي‌كه مال و فرزندشان براي آنان هيچ فايده‏اي ندارد.

در توصيف منکران نبوت مي‌فرمايد:

آنان به دنبال سرمايه ‏داران قدرت‌طلب هستند كه چون بي‏دين‏اند اين مال و فرزند به نفعشان نيست.[2]

سپس در ادامه آيه مي‏فرمايد:

ما به خاطر گناهشان که پيروي از سرمايه‏ داران قدرت‌ طلب بود، آن‌ها را غرق كرديم.

البته در اسلام، صِرف سرمايه ‏داري مذموم نيست 

بلكه سرمايه‌د‏اري كه به پشتوانه‌ي سرمايه‌اش روبه‌روي پيامبران بايستد مذموم است.

همان‌گونه كه قرآن از قول حضرت نوح‏(ع) مي‏فرمايد:

اينان در مقابل من از كساني پيروي مي‏كنند كه مال و فرزند و قدرتشان نفعي براي آنان نداشته است.

بنابراين علت نابودي ملت‌ها اين است كه چشم دلشان كور است و به سرمايه‏داران و قدرتمنداني كه به سرمايه و قدرت تكيه كرده ‏اند، دل مي ‏بندند.

—————————————————————————–

[1] - سوره نوح، آيه 21.

[2] - در قرآن عموماً واژه «ولد» علاوه بر معناي فرزند دلالت بر معناي قدرت هم دارد.

منبع:

علل تزلزل تمدن غرب / طاهرزاده، اصغر.- اصفهان: لُب‌الميزان، 1388.

ريشه‏ هاي فكري تكذيب نبوت در تمدن غرب (1)

اگر احساس كرديم كه تمدن امروزِ دنيا كوردل است، طبق وعده‌ي قرآن خواهيم دانست كه اين تمدن سر به سلامت نخواهد برد. از اين‌رو براي نجات خود و جامعه‌ي خود تا آن‌جايي كه توان داريم بايد از سيره و سنت اين تمدن فاصله بگيريم و به تمدن انبياء نزديك شويم.

با دقت در فرهنگ غربي متوجه مي‌شويم تكذيب نبوت يكي از خصوصيات اين تمدن است. پيروان اين تمدن، انبياء و مَشْي آن‌ها را تكذيب مي‏كنند.

قرآن مي‏فرمايد:

«وَ انْ يكَذِّبُوكَ فَقَدْ كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَومُ نُوحٍ وَ عادٌ وَ ثَمْودُ…»[1]

اي پيامبر؛ تكذيبي که از طرف قوم تو صورت مي‌گيرد چيز نوظهوري نيست، زيرا قبل از قوم تو، قوم حضرت نوح‏(ع) و قوم عاد كه قوم حضرت هود‏(ع) باشد و قـوم ثمـود كه قوم حضرت صالح‏‏(ع) باشد نيز پيامبرانشان را تكذيب مي‏كردند.

انسان‌ها در طول تاريخ - چه مؤمن و چه كافر- در مورد وجود خدا مشكل نداشتند ولي كافران معتقد بودند كه خداوند براي انسان برنامه ‏اي نمي‌فرستد.

مي‏ گفتند:

قبول نمي‏كنيم كه خداوند براي ما پيامبر فرستاده باشد. اين‌ها نبوت را كه عامل حقيقي زندگي و سعادت انسان است، تكذيب مي‏كردند.

قرآن در آيه مورد بحث مي‌فرمايد:

تمدن و ملتي كه كوردل است، نبوت را به عنوان اَسراري كه به قلب نبي نازل و بر زبان او جاري مي‏گردد و رمز صحيح زندگي كردن است، تكذيب مي‏كند.

——————————————————————————————————–

[1] - سوره حج، آيه 42.

منبع:

علل تزلزل تمدن غرب / طاهرزاده، اصغر.- اصفهان: لُب‌الميزان، 1388.